Als machtigste en invloedrijkste blok in de wereld, het westen (West-Europa, Noord-Amerika, Australië en Nieuw-Zeeland), zijn we al veertig jaar bezig onze eigen ondergang geleidelijk te arrangeren. De oorlog in de Oekraïne lijkt nu de laatste stap in het zich marginaliseren op het wereldtoneel.
In één van de eerste commentaren na de inval van Rusland in de Oekraïne, stelde men al dat de beslissing van Poetin Oekraïne binnen te vallen mede ingegeven moet zijn geweest omdat hij weet dat het Westen zwak geworden is. Als dat klopt dan is de inlijving van Taiwan bij China een kwestie van tijd en zullen wij daar niets aan kunnen veranderen; integendeel, het zal de ondergang van het 400-jarige westerse empire doen versnellen. En de leidende oorzaak van die val is – ook klassiek – politieke arrogantie!
Arrogantie, die sluipend in de intellectuele en politieke elite van het westen is binnengekomen, en die veroorzaakt dat we wereldpolitiek zijn gaan bedrijven op basis van moraliteit, iedereen de les lezen, in plaats van op een superieure, ook inhoudelijk, machtspolitiek. Maar: “machtspolitiek stinkt!”, hebben we onszelf wijsgemaakt! Maar machtspolitiek is wel noodzakelijk om in de wereld, zeker bij de numerieke kleine omvang van de westerse bevolking, leidend te blijven. En dat willen we eigenlijk wel heel erg graag, want wij weten het voor iedereen beter! In retrospectie is dat proces van ontbinding van onze macht ingezet na de studenten‘revolutie’ in de 60-er jaren, toen in onze samenlevingen de romantiek in ons denken de hoofdstroom is gaan vormen. En de romantiek is het podium van het toneelstuk over ‘zieligheid’. We houden ons dan ook de laatste tientallen jaren vooral bezig met zielige ijsberen, zielige hongerlijdende afrikanen, zielige vluchtelingen, zielige toekomstige slachtoffers van de opwarming, zielige opposanten tegen Poetin, zielige zieltjes gekwetst door Zwarte Piet en zielige jongeren die lijden onder het niet meer weten tot welk geslacht ze seksueel zijn voorbestemd. En in de afgelopen twee jaar kwamen daar ook nog eens de zielige burgers bij die dood dreigen te gaan aan een virus en waar de elite ze door vaccinatie, en door vaccinatie alleen, wel tegen zal gaan beschermen.
Maar romantici zijn niet praktisch ingesteld. Zoals Bertrand Russel in zijn standaardwerk “Geschiedenis der Westerse Filosofie” (NL-editie 1961; pag. 608) al schreef: “De gevoelsmens kon tot tranen toe worden geroerd bij de aanblik van een arm en gebrek lijdend boerengezin, maar bleef onberoerd voor weldoordachte plannen om het lot van de boeren als klasse te verbeteren.”
Romantiek is geen goede basis om een gerespecteerde en gevreesde speler te zijn op het wereldtoneel. Die zieligheid werd vervolgens, heel romantisch, ook de motor om overal in de wereld oorlog te gaan voeren om onze moraliteit aan anderen op te dringen, zielige mensen te proberen te redden en machtspolitici van andere snit, en andersdenkenden, de les te lezen. Het is dus niet toevallig dat de meeste oorlogen na WO2 begonnen – en verloren – zijn door de Verenigde Staten. Laat tot u doordringen dat het westen de agressor is van de wereld na WO2, maar romantici missen nu eenmaal het vermogen tot zelfreflectie.
Romantiek veroorzaakt in de politieke en het bestuur van landen nog enkele andere afbrekende processen: we selecteren steeds minder intelligente politici en ambtenaren, want tot de juiste klasse van de elite van gevoelsmensen te behoren (“Als je maar deugt!”) is belangrijker dan kwaliteit voor de te vervullen overheidstaken. Het gebrek aan kwaliteit van onze politieke elite is inmiddels schrijnend geworden. Ook daardoor missen we steeds meer het vermogen aan (eerlijke) zelfreflectie, zodat we niet meer zien op welke desastreuze manier onze gedragingen de oorzaken zijn van het van binnenuit vernietigen van de motor van onze welvaart en daarmee de motor van de welvaart van alle wereldburgers. Want dat is Nederland, ondanks alles, óók altijd geweest.
En onze intellectuele en politieke elite, romantici, begrijpt natuurlijk dat het schetsen en voorspellen van rampen die op ons afkomen – en waar zij de oplossingen voor denkt te hebben – de beste manier is om aandacht voor zieligheid te creëren: “volg ons op weg naar de romantische heilstaat!” En dus horen we de hele dag over de ramp van de opwarming van de aarde, de ramp van het blanke-racisme tegen zwarten, de ramp van de joden tegen de Palestijnen, de ramp van Oost-Europese volken bedreigd door Rusland. Dit is de klassieke weg naar een totalitaire staat, lees vooral Karl Popper “De open samenleving en haar vijanden” (1943; NL editie 2007), hoofdstuk 10, erop na. Dat is waar de romantische beweging van de westerse wereld zich in de afgelopen 20 jaar steeds meer van is gaan bedienen: het sturen op de inrichting van de door Orwell, in “1984” beschreven, samenleving.
Én waarachtig: Rusland valt de Oekraïne aan! Dat is geen goed nieuws om vele redenen, maar vooral omdat elke oorlog alleen, en vooral ook heel veel, menselijk leed veroorzaakt.
We missen in het Westen bovendien onze zelfreflectie om zelfs maar te bedenken dat we misschien met ons gedrag die oorlog zelf (een beetje?) hebben uitgelokt, en dat we dus ook medeverantwoordelijk zijn aan al dit menselijke leed. We missen het vermogen om effectieve machtspolitiek te bedrijven en we reageren bovendien op een zelfdestructieve manier: zelfbeklag, moraliteit en emoties. Daardoor proberen onze politieke leiders ook geen werkende oplossingen te bedenken om deze oorlog weer te beëindigen. Machtspolitieke diplomaten van het oude stempel, zoals Henry Kissinger, doen dat wel; lees maar eens wat Kissinger schreef in de Washington Post.
Nee, wij zwelgen gelijk in het organiseren van de opvang van zielige Oekraïense vluchtelingen. Want de wapens oppakken tegen Poetin, dat doen we ook liever nog even niet, hoogstens een beetje in het geniep; contraproductief dus – en onbetekenend. Wel duikelen westerse leiders over elkaar heen om zware economische sancties aan Rusland op te leggen en hitsen we met verve de bevolking ongenuanceerd op tegen alles wat Russisch en rus is. Ongegeneerd propageren van discriminatie.
Wij hebben al onze kaarten – nodig bij de onvermijdelijke, op enig moment te starten, onderhandelingen met de russen – al op tafel gelegd, met alle sancties die we maar konden bedenken. We hadden daar natuurlijk mee moeten dreigen en plaats van ze direct op te leggen; dan hadden we iets gehad om over te onderhandelen. We weten zelfs nog niet eens wie die onderhandelingen namens het westen zouden moeten gaan voeren. Biden? Macron? Johnson? Lagarde? Rutte? De voor iedereen nog onbekende kanselier van Duitsland? Ook Poetin kent dit lijstje van incompetente leiders maar al te goed (lees dit artikel over minkukel eerste klas; dit is het niveau van een minister van buitenlandse zaken die we op Poetin afsturen!) en hij zal de onderhandelingen dan ook met optimisme in gaan. En hij heeft al zijn kaarten nog in de hand: afsluiten van het westen van de levering van olie en gas – en tegelijkertijd van essentiële grondstoffen voor hun energietransitie, en de levering van graan. Want Poetin heeft zijn leveringen aan het westen NIET gestopt. Briljant.
UPDATE: Nu Oekraïne niet bereid lijkt tot onderhandelen, of dat niet mag van Biden en het Westen dapper zelf de energiekranen dichtdraait, speelt Rusland in op het afsluiten van de toevoer, en verkoopt het zijn olie en gas aan niet-gebonden landen. De volgende fase zal gaan over voedselleveranties, bepaalde grondstoffen (kunstmest) en het beslag leggen op Westerse assets in Rusland.
In een oorlog is het nooit verstandig om je tegenstander te onderschatten en te bagatelliseren; iets wat nu voortdurend in onze media wordt gedaan. Om ons moed in te spreken? Laten we eerst die beer maar schieten voordat we onze buit verdelen. Bovendien is het, gezien de achtergrond en de reputatie van Poetin, aannemelijk dat hij precies weet wat hij doet, waarom nu en op deze wijze, en dat hij alle opties voor tegenacties heeft geanalyseerd en er plannen voor gemaakt heeft. De kunst van het oorlog voeren door Sun Tzu heeft hij ongetwijfeld gelezen en begrepen. Niks geen emoties; niks geen romantiek; gewoon machtspolitiek bedrijven. En zo kennen we de russen! Zo doen ze dat al eeuwen in hun buitenlandse politiek.
Poetin moet geweten hebben dat het westen met economische sancties zal gaan komen. Hij zal begrepen hebben dat dat uiteindelijk op het westen zelf zal terugslaan en dat dat de bijl aan de wortel van onze welvaart zal zetten, zeker in combinatie met de ongebreidelde toestroom van zielige mensen van over de hele wereld (en nu ook uit de Oekraïne) én het ongetwijfeld hardleers doorzetten van de plannen rond de energietransitie. Bovendien maken deze sancties het logisch dat Rusland met China snel een begin kan maken met het optuigen van een nieuwe economische wereldorde. Daarin spelen wij geen bijzondere rol meer, alleen al door het feit dat met drie miljard Aziaten en (nu nog slechts!) een miljard Afrikanen, zij het centrum van de wereldeconomie worden. Onverbiddelijk.
Poetin heeft zijn oorlog tegen de westerse arrogantie en waarden alvast gewonnen. Want als u nog niet begrijpt wat de oorlog in Oekraïne voor ons gaat betekenen, raad ik u aan een interview hierover van Ad Verbrugge met macro-econoom Kees de Kort (BNN) geheel tot u te nemen. Dat is niet zijn pessimistische kijk op de wereld die wordt uitgestald, maar dat is realisme. En lees anders dit artikel uit de Wochenblick: “Ukraine-Krieg & Russisch-Roulette: Der Westen zerstört sich mit den Sanktionen selbst”. Vertaling hier.
We gaan ongekend zware tijden tegemoet; met hollende inflatie, met (voedsel-)schaarste, armoede en met opstanden en de daarbij onvermijdelijke verschijnselen van geweld en onderdrukking. En we zullen er snel achter komen dat al die vrienden die we nu nog denken te hebben in de wereld, zich van ons afkeren. Dan staan we er alleen voor, met ons moralistische vingertje in de lucht en zal niemand op de wereld meer naar ons willen luisteren.
Dat hebben we te danken aan onze domme naoorlogse generatie westerse politici en economen die we niet tot de orde hebben geroepen. In tegendeel, steeds weer hebben we in meerderheid op de huidige politieke leiders gestemd en hen dus aan de macht gehouden. Het wordt dus een gevalletje van “Dikke bult. Eigen schuld!”.